Fitnat Durmuşoğlu fitnat.d@hotmail.com
17 Yaşında işçi olarak çalışmaya başladı. Eldiven dikiyordu. Eldiven İşçileri Sendikasını kurdu, kadınları buraya üye yaptı. Amerikan Kadın Sendikalar Birliği’nin Chicago Şubesine başkan seçildi. Yaşamı boyunca kadınlara sekiz saatlik iş günü, hamileliğin korunması, ebeveyn izni için çaba sarf etti. Kadınlara özgü bir çalışma mevzuatının oluşturulması gerektiğini savundu.
Agnes Nestor, 24 Haziran 1880 yılında Grand Rapids, Michigan’da doğdu. Annesi Anna McEwen Nestor bir tekstil işçisiydi. Babası Thomas, Grand Rapids’de bakkal dükkânı işletiyordu ama aslında bir makine mühendisiydi. 1897 yılında işler zorlaştığında Thomas ailesini Chicago’ya taşıdı ama orada hastalandı. Nestor’un çocukluğu sekizinci sınıftan ayrılıp ailesini desteklemek için fabrikalarda çalışmayla geçti.
Agnes Chicago’daki Eisendrath Glove Company’de çalışmaya başladığında 17 yaşındaydı. Çalışma saatleri haftada 60 saatti. Kızlara diktikleri eldiven sayısı kadar para veriliyordu ve maaşları çok azdı. Makineleri kullanmak için haftada 50 sent ücret ödemek, dikiş iğnesi ve makine yağı almak zorundaydılar.
Kadın işçilere sendika hakkı tanınmadı
Sık sık hasta olan Agnes, kısa süre sonra ağır sömürü koşullarına karşı sesini yükseltti. Bir iş arkadaşından fabrikadaki erkeklerin gizlice bir sendika kurduklarını duydu. Eldiven diken kızlar arasında böyle bir şey yoktu. Bir süre sonra şirket, daha fazla para kazandıracak yeni bir eldiven dikiş sistemini tanıtmak istedi – ancak eldiven terzileri için bu hem işi daha da monoton hale getirecek hem de daha düşük maaş almalarına sebep olacaktı- Yeni sistemi test edecek olan kızlar red ederek ayağa kalktı ve dışarı çıktı. Agnes ve bölümündeki diğer kızlar hiç düşünmeden yönetime, eğer şirket yeni sistemi test etmek için başka kızlar almaya çalışırsa, kendilerininde gideceklerini söylediler! Cuma günüydü ve pazartesi günü şirket geri adım attı. Zafer, eldiven terzilerinin daha fazla savaşmak istemesine neden oldu. 1898 yılında çalışma koşullarını protesto için greve gittiler. Aynı zamanda kendi taleplerini de dile getirdiler: makineler için ücret ödememek, iğne ve yağ için ödeme yapmamak, en düşük ücretliye daha yüksek ücret ve sendika kurma hakkı. Birkaç hafta sonra şirket, mektupla herkesin işini geri alacağını, artık makine ücreti ödemek veya kendi iğne ve yağını almak zorunda kalmayacaklarını ve en düşük ücretlinin maaş başına bir dolar zam alacağını duyurdu. Fakat sendika kurma hakkını tanımadı.
Erkek sendikasından çıktılar
Kadın işçiler Chicago İşçi Sendikası ile temas kurdu ve Agnes, oluşturulan komiteye önerildi. Agnes ve diğerleri, bu teklifi kabul etmenin bir hata olacağını anladı ve sendika kurmalarına izin verilmezse bir süre sonra birer birer işten atılırlar ve sonra her şey eskisi gibi olabilirdi. Bunun yerine, terziler greve devam ettiler. Aynı zamanda, grev medyanın ilgisini çekmeye başladı ve on gün gibi kısa bir süre sonra şirket pes etti ve sendika kurma hakkı talebini kabul etti. Agnes, neredeyse on yıl boyunca eldiven fabrikasında çalışmaya devam etti. Bu arada, sendikayla ilgili daha fazla çalıştı.
Nestor 1902 yılında Glove Makers Local 2‘yi kurdu. Kadın işçi arkadaşlarını erkeklerin kurduğu sendikadan çıkardı. Kısa süre sonra International Glove Workers Union (Uluslararası Eldiven İşçileri Sendikası)nın (IGWU) oluşumunda yer aldı. 1903 yılında birliğin ulusal başkan yardımcılığına seçildi, 1906 yılına kadar bu görevde kaldı. Ardından IGWU’da sekreter-sayman olarak ücretli, tam zamanlı çalışmaya başladı, değirmencilerden stokçulara kadar çok çeşitli mesleklerdeki kadınları örgütledi. Aynı yıl Women’s Trade Union League (WTUL) (Kadın Sendikalar Birliği)nin aktif üyesi oldu. 1907 yılında ulusal yönetim kuruluna katıldı.
Nestor, aktivizm aracılığıyla, çalışan kadınların yasal olarak korunması için lobi yaptığı Jane Addams, Mary McDowell ve Margaret Dreier Robins gibi önde gelen Chicago reformcularıyla arkadaş oldu. 1907 yılında Addams, Nestor’un yer aldığı IGWU bölüm toplantısında konuştu ve 1909 yılında Addams, Nestor’u ünlü heykeltıraş Charles Haag’ın emekçileri betimleyen bir heykel sergisi ve müzik okulunun öğrencilerinin emek şarkılarının söyleneceği Hull House’a davet etti.
Kadınların çalışma saatleri düşürüldü
29 Mart 1909 yılında Hull House’dan Nestor’a, Addams ile Springfield’de lobi çalışmaları yapmalarını öneren bir mektup geldi ve Nestor kabul etti. Böylece eyalet hükümetinin kadınların çalışma saatlerini düşüren bir yasa oluşturması için lobi faaliyetlerine başladı. Illinois yasama meclisi önünde endüstride kadınlar için çalışma saatlerinin kısaltılması gerektiği konusunda konuşma yaptı. WTUL, kadınların çalışma koşullarını iyileştirecek bir yasa tasarısı hazırlamak için harekete geçti, yasa tasarısında sekiz saatlik iş günü maddesi de vardı. Kendi evlerinde fabrika işçiliği yapan örgütlenmemiş kadınlar da dâhil olmak üzere, kadınların çalışma koşulları hakkında raporlar toplamak için üç yıl çalıştılar. (Bu kadınların standart ücretleri yoktu ve ödemeler değişiyordu.) Raporlar, Kadın Sendikaları Birliği’nin “Dinamik Sweatshops Sergisi” olarak adlandırılan ilk sergisinde sunuldu, sekiz saatlik iş günü önerisini bir sağlık önlemi olarak sundular. Tutkulu bir konuşmacı olan Nestor, kendi kötü sağlığının haftada altı gün, günde on iki saat veya daha fazla çalışmanın sonucu olduğunu söyledi.
Tasarı geçmedi, Senatör Jones, otel ve restoran çalışanlarının önerilen yasanın korumasından çıkarılmalarını ve on saatlik işgününü kabul etmelerini önerdi, WTUL çalışan kadınları hariç tutmayı reddetti, ancak on saatlik işgününü kabul etti, böylece, 1909 yılında kadınların çalışma saatlerini günde on saatle sınırlayan bir yasa çıkarıldı. (Önerilen sekiz saatlik iş günü 1937 yılında gerçekleşti.) 1911 yılında Nestor ve sendika üyesi kadınlar yasanın imalatta olduğu kadar perakende ve büro işlerinde çalışan kadınları da kapsayacak şekilde genişletilmesini sağladı.
Oy hakkı treninin işçi yolcusu
Bütün bu çalışmalar kadınlara oy hakkı çalışmasıyla paralel yürüdü. 1909 yılında Chicago Belediyesi Oy hakkı yasası, Illinois Temsilciler Meclisi’ne sunuldu. Addams ve Illinois Equal Suffrage Association’ın (IESA) (Illinois Eşit Oy Birliği) diğer liderleri 13 Nisan1909 yılı Salı günü saat 10.30’da Chicago & Alton demiryolu üzerinde Suffrage Train (oy hakkı treni) ile Chicago’ya özel bir tren seferi düzenlediler. Nestor’da Illinois Eşit Oy Hakkı Yasası adına konuşmak ve lobi yapmak için Chicago’dan Springfield’a “Oy Hakkı Treni”ne bindi. Yol boyunca Joliet, Dwight, Pontiac ve Lexington, Bloomington, Atlanta ve Lincoln’daki Illinois kasabalarında üç dakikalık konuşmalar yapmak için mola verdiler. “Kadınların Oyu, Chicago’nun Refahı” gibi oy hakkı sloganlarının işlendiği pankartlarla süslenen tren, her durakta yüzlerce kişiyle buluştu. Nestor ve Joliet’te “Çalışan Kızın Oy Hakkına İhtiyacı” adlı konuşmayı IGWU adına yaptı. Ertesi gün yapılacak olan Meclis duruşmasına hazırlanmak için Springfield’a geldiler.
Nestor, “Çalışan Kızın Oy Hakkına İhtiyacı” başlıklı bir broşürde, “bizim için bu bir eşit haklar meselesi değil, eşit ihtiyaçlar meselesidir” dedi. “Çalışan kadınların da çalışma koşullarından zarar görme veya grev nedeniyle hapse girme olasılığının erkekler kadar yüksek olduğunu ve bu nedenle erkekler gibi, güvenli koşullar ve yasalar önünde adil muamele görmek için, oya ihtiyaçları olduğunu” söyledi.
Oy hakkı hareketinin liderlerinin çoğu beyaz, orta sınıf kadın olsa da, Nestor yeterince temsil edilmeyen gruplar adına konuşan tek kadın değildi. Azınlıklar ve dezavantajlı gruplar için kadınların oy hakkını savunan diğer konuşmacılar arasında Illinois Kadın Sendikaları Birliği Başkanı Bayan Raymond Robins, Flora Witowsky, Yahudi Kadınlara Yardım Başkanı ve Addams’ın çocuk işçiliği, ırkçılık ve fuhuşla ilgili meseleleri savunmak için kurduğu Chicago Çocukları Koruma Derneği‘nin Saha Sekreteri Bayan Thomas vardı.
Belediye seçimlerinde oy hakkı tasarısı kabul edilmedi, IESA, Illinois kadınlarına sınırlı oy hakkı verdi. Başkan ve yerel ofisler çalışanlarının tamamı için oy kullanma hakkı verildi. Ancak IESA’nın lobi faaliyetleri daha geniş, daha kapsayıcı bir kadın koalisyonuna yol açtı. Yenilgi Nestor’un cesaretini kırmadı. 1910 yılında, “İş için, yeni bir ruh ve adaleti sağlamak için ek bir güç duygusu, her kadına tam oy hakkı ile gelecektir” dedi. IESA ve Nestor gibi aktivistler yıllarca her sınıftan kadına fayda sağlayacağını açıkça belirttikleri tam oy hakkı için çalışmaya devam etti.
Nestor son derece bilgili ve yetenekli bir müzakereci olarak ün kazandığı kendi sendikasındaki görevlerine ek olarak, diğer endüstrilerde, özellikle de iğne ticaretinde sendikaların örgütlenmesine yardım etti ve 1909 ve 1910 yılındaki hazır giyim işçilerinin grevlerine katıldı.
Kadın Sendikalar Birliği’nde eğitimci
1913 yılında Agnes Nestor, Kadın Sendikaları Birliği’nin ( WTUL) Chicago şubesinin başkanı oldu. Çalışan kadınların eğitimi WTUL için çok önemliydi. Kendilerine mahrum bırakıldıkları kültürel yolları keşfetmeleri için fırsatlar sağlamayı umarak bir eğitim programı oluşturdular. 1917 yılında, Chicago Board of Education ile devlet okullarının sınıflarının kullanılmadıkları zamanlarda çalışan kadınlara kurs verilmesi için düzenlenmesine dair plan yaptılar. Nestor özellikle sendikal hareketin tarihi konusunun hazırlanmasına yardımcı oldu. İşçi eğitimi programları geliştirdi ve mesleki eğitim için ilk federal yardımı sağlayan 1917 Smith-Hughes Yasası‘nın yazılmasına yardımcı oldu.
1918 yılında Nestor, Avrupa’ya İşçi görevi için seyahat etmek üzere Samuel Gompers tarafından düzenlenen bir gruba katıldı, amacı Avrupa’da ABD ve işgücü arasında uluslararası ilişkiler kurmaktı. Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Savunma Konseyi Kadın Komitesinde görev yaptı.
1920 yılında 19. Değişikliğin onaylanmasıyla oy hakkı hareketinin başarılı olduğunu gördü. Nestor Chicago’ya döndüğünde, 1921 yılında sendikasız dükkânlara karşı rekabet etmek için Chicago Kooperatif Eldiven Birliği’ni kurdu, ancak 1925 yılında etkili bir şekilde rekabet edemediği için başarısız oldu.
1929 yılında Illinois yasama meclisine aday oldu ama seçilemedi. 1930’lara gelindiğinde, Büyük Buhran hem WTUL’u hem de IGWU’yu finansal olarak etkiledi. Böyle bir gerilemeye rağmen, Nestor bir işçi lideri olarak çalışmalarına devam etti ve sendikalar için para topladı. Bir noktada Uluslararası Eldiven İşçileri Sendikası ( IGWU) ve Amerikan İşçi Federasyonu (AFL) için Araştırma ve Eğitim Direktörü olarak görev yaptı.
Ebeveyn iznini gündeme getirdi
Agnes Nestor’un zorladığı bir diğer konu ebeveyn izni hakkıydı. Ayrıca, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaygın olan çocuk işçiliğine karşı çok mücadele etti. Asgari ücret ve doğum hakları yasası için kampanya yürüttü. Illinois İşsizlik ve Yardım Komisyonu (1930’ların başı) Chicago Recreation Commission‘da (1934), Chicago’s Century of Progress Exposition (1933-1934) Mütevelli Heyeti’nde, Illinois Asgari Ücret Yasası Danışma Kurulu’nda (1935) ve Chicago Planlama Komisyonu Danışma Komitesi’nde görev yaptı. (1939)
Anayasa değişikliğinin çalışan kadınlara yönelik korumaları kaldıracağını savunarak Ulusal Kadın Partisi’ne ve Eşit Haklar Değişikliğine karşı çıktı. İşçi güvenliğini düzenleme çalışmalarında Ulusal İyileştirme İdaresi’nde görev yaptı. Nestor, sendikacılığı tüm işçiler için en iyi koruma olarak görmesine rağmen, kadınların çeşitli nedenlerle erkeklerden daha az sendikalara katıldığını ifade etti. Bu nedenle, sendika statüsü ne olursa olsun, kadınların çalışma koşullarını iyileştirecek koruyucu çalışma mevzuatının savunucusu oldu.
28 Aralık 1948 yılında Chicago’da öldü. Mount Carmel Mezarlığı’na gömüldü.
Kaynak
http://www.kvinnofronten.nu/Formodrar/agnes-nestor.htm
Semra Çelik-Agnes- işçi kadınların lideri- Ekmek ve Gül
https://suffrage2020illinois.org/2020/03/29/agnes-nestor-working-womens-advocate/
https://www.peoplesworld.org/article/today-in-labor-history-activist-agnes-nestor-born/
Agnes Nestor – Working Women’s Advocate – Suffrage 2020…
https://suffrage2020illinois.org
https://www.britannica.com/biography/Agnes-Nestor
Nestor, Agnes (1880–1948) | Encyclopedia.com
Scarlett Andes -Agnes Nestor – Çalışan Kadınların Avukatı – Loyola University Chicago, Kamu Tarihi Yüksek Lisans Programı, Güz 2019
http://femilogue.blogspot.com/2013/06/agnesnestor htmlhttps://slideplayer.com/slide/3175664/
wikipedia
