Çocuk bakımı, çamaşır, temizlik, çoğu zaman da yakın akrabaların bakımı… Avusturya’da 2009 yılından itibaren yapılmaya başlanan ve bu yıl dördüncüsü gerçekleştirilen Zaman Kullanım Araştırması sonuçları net bir resme işaret ediyor: Ücretsiz ev ve bakım işlerini, kadınlar erkeklerden çok daha fazla yapıyorlar.
Bunun kadınlar için gelir, kariyer fırsatları ve emeklilik maaşları açısından olumsuz sonuçları bulunuyor. Konuyla ilgili bir açıklama yapan Avusturya Sendikalar Birliği Başkan Yardımcısı ve Merkez Kadın Komisyonu Başkanı Korinna Schumann şu tespiti yapıyor: “Bunun sonucunda kadınlar daha az boş zamana sahip oluyorlar. Kendileri ve ilişkileri için daha az zaman kalıyor.”
Bakım emeği yükünün kadınların kariyerlerini ve emekli aylıklarını da etkilediğini belirten Schumamm, “Ücretsiz çalışan kadınlar ücretli işlerinde kısıtlamaya gitmek zorunda kalıyor” diyor.
Çalışma saatlerinin toplumsal cinsiyete göre bölünmesi
Kadınlar ve erkekler arasındaki iş dağılımında kalıcı eşitsizliklerin altını çizen araştırmaya göre; kadınlar zamanlarının önemli bir kısmını ücretsiz işlere ayırırken, erkekler ağırlıklı olarak ücretli işlerde çalışıyorlar. Araştırma sonuçlarına göre, 65 yaş altı yetişkin kadınlar günde ortalama yedi saat 38 dakikayı ücretsiz işlerde ve istihdamda harcıyor.
Faaliyetler tek tek ele alındığında toplumsal cinsiyet farklılıkları daha da belirgin hale geliyor. Erkekler toplam çalışma sürelerinin yaklaşık üçte ikisini kazanç sağlayan işlere ayırırken, kadınlar zamanlarının yarısından daha kısa bir süresini ücretli işte geçiriyor. Araştırma sonuçları kadınların gündelik yaşam gerçekliklerini gözler önüne seriyor.
Çocuklara kadınlar bakıyor
- Çift kişilik ailelerde kadınlar, hane geliri, hane gelirine finansal katılımın ve istihdamın kapsamına bakılmaksızın, çocuk bakımının yaklaşık üçte ikisini yapıyorlar. Erkeklerin yaptığı ev işlerinin iki katı kadar ev işi yapıyorlar.
- Araştırma çocukları kreşe gittiğinde kadınların rahatladığını ve çocuklar ne kadar küçükse görev dağılımının da o kadar eşitsiz hale geldiğini gösteriyor.
- Tüm yaş gruplarında kadınlar ev işlerini daha fazla yapıyorlar: Kadınların ve kız çocuklarının yüzde 95,4’ü, erkeklerin ve oğlan çocuklarının yüzde 86,2’si ev işi yapıyor.
- Çocuğu olmayan çiftlerde ev işlerinin ortalama yüzde 62,7’sini kadınlar, yüzde 37,3’ünü erkekler yaparken çocuğu/çocukları olan çiftlerde ev işlerinin ortalama yüzde 70’ine yakınını kadınlar yapıyor.
- Kırsal bölgelerde kadınlar ve erkekler ev işlerine şehirlere göre daha fazla zaman ayırıyor. Kırsal kesimdeki kadınlar, şehirlerdeki kadınlara göre ev işlerine ortalama olarak günde yarım saat daha fazla zaman harcıyor.
- Zaman kullanımı araştırması, özellikle ev işleri ve çocuk bakımı alanlarında geleneksel cinsiyet rollerinin devam ettiğini doğruluyor. Kadınlar ücretsiz işlerin büyük bir kısmını üstleniyor, bu da onların işgücü piyasasındaki dezavantajlı konumlarını pekiştiriyor.
Acil eylem planı
ÖGB Başkan Yardımçısı Schumann “Acil eylem planına ihtiyaç var” diyor ve bu eşitsizliği ortadan kaldırmak için somut önlemler öneriyor: “Doğumdan itibaren ücretsiz çocuk bakımı ve eğitimi, aile çalışma saatleri modelinin yasalaşması.” Bunun yerine ilgililerin açıklamalarla yetindiğini ve yapılan açıklamaların yeterli olmadığını belirten Schumann, “Hükümetin, ülkede kadınların durumunu daha iyi bir hale getirmek için söylem geliştirdiğini gördük ancak hiçbir şey uygulanmıyor.” diyor.
Yazı ve foto: Martin Mandl
