Bakımın kalitesi ve güvenliği, bakım çalışanlarının koşullarından ayrı düşünülemez. Avrupa’da pandemi sonrasında, hem bakım alanların hem de çalışanların yeterli kaynaklara sahip olmadıklarına dair ortak bir kanı var. Konuyla ilgili olarak UNI Avrupa Bölge Sekreteri Oliver Roethig, “Özel bakım sektöründe çalışan yüz binlerce insanı yalnız bırakmayacağız. Şimdi iyileştirmeler için şartları zorlama zamanı ve Avrupa Bakım Stratejisi, son iki yılda Avrupa’da ortaya çıkan yıkıma neden olan eksiklikleri düzeltmek için önemli bir araç” diyor.
Avrupa Komisyonu, Avrupa Bakım Stratejisi’nin oluşturulmasında merkezi oyuncudur. UNI, bakım sektöründe çıtayı yükseltmek için sosyal ortakların ve hissedarların ortak amacını göstermeyi ve AB’nin ana araç olarak da güçlü toplu pazarlığı kullanmasını sağlamayı amaçlıyor. Bunun için, UNI’nin koordine ettiği Sorumlu Bakım için Yatırımcı Girişimi ile AB Çalışma ve Sosyal Haklar Komiseri Nicolas Schmit arasında bir toplantı düzenlendi. 2021’de başlatılan bu girişim, 3,7 trilyon avro değerindeki varlıkları yöneten 130’dan fazla kurumsal yatırımcıyı da bir araya getiriyor.
Uzun süreli bakım stratejisi
UNI Avrupa, şu anda kapsayıcı ve temsil niteliğine sahip bir sektörel sosyal diyalog yapısı oluşturma çabalarını ilerletmek ve güçlendirmek için bastırıyor.
Komisyon Üyesi Nicolas Schmit toplantı çağrısına çok olumlu yanıt vererek sosyal hizmetlerde bir Sektörel Sosyal Diyalog Komitesi’ne duyulan ihtiyacı vurguladı.
Oliver Roethig ise konuyla ilgili şunları söylüyor: “Uzun vadede kaliteli bakım sağlayan güvenli hasta-personel oranlarını, koruyucu ekipman tedarikini veya yönetilebilir iş yüklerini sağlayabilmek için güçlü sendikalara ihtiyaç var. Sendikaların sektörde bulunan şirketlerdeki değişiklikleri yönlendirmek için benzersiz bir içgörü sağlayabileceği tüm taraflar arasında kabul görüyor. Geçtiğimiz yıl boyunca yaptığımız eylemler, yatırımcı diyaloğu yoluyla şirket politikalarını ve uygulamalarını iyileştirmek için güçlü bir temel oluşturdu.”
Uzun süreli bakım konusunda Sivil Toplum Koalisyonu’nun bir parçası olarak UNI, AB Komisyonu’na AB Bakım Stratejisi’nin, Avrupa Parlamentosu’nun talepleriyle uyumlu olması gerektiği konusunda bir mektup gönderdi. Mektup, Avrupa Parlamentosu’nun kararının Avrupa Bakım Stratejisi’ne tam olarak yansıtılması çağrısında bulunuyordu.
Bakım emeği toplu sözleşmelere girmeli
UNI, AB’nin kilit komitelerinde Avrupa Parlamentosu üyeleri ile uzun süreli ilişkiler kuran bir sendika. Kurumun Avrupa Bakım Stratejisi çalışmaları içinde yer alarak, bakım çalışanlarının toplu sözleşme hakkının güçlenmesine de yardımcı oluyor.
Yakın zamanda iki meclis komitesi, kendi inisiyatifleriyle Bakım Konusunda Ortak Bir Avrupa Eylemine Doğru başlıklı bir rapor hazırladı. İstihdam (EMPL) ve Kadın (FEMM) Komiteleri raporu, sendikaların uzun vadeli bakım sektöründe oynaması gereken rolü vurguluyordu. Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilen bu rapor, işçilerin örgütlenme haklarını geliştirmeyi de amaçlıyor.
İnisiyatif raporları, Avrupa Parlamentosu’nun yasama eylemini başlatması için ana araçlardan biridir. Hükümler AB hukukuna entegre edilirse, Avrupa genelinde bireysel ve evde bakım çalışanları dahil olmak üzere bakım sektöründe toplu pazarlık için yeni bir çerçeve çizilmiş olacak. Şimdilik raporlar, bakım çalışanlarının güçlü bir toplu sözleşme hakkına sahip olmasını sağlamak adına Avrupa Bakım Stratejisi için Avrupa Komisyonu’na güçlü bir mesaj gönderiyor. UNI Avrupa birkaç MEP ve Avrupa ülkesinde lobi çalışması yaptı ve bu da metne sendikal haklar gibi birkaç kilit noktanın dahil edilmesine yol açtı.
UNI Care Başkanı Adrian Durtschi, “Bu Avrupa Parlamentosu raporu, UNI Care Avrupa’nın Ortadoğu Avrupa ve Güneydoğu Avrupa’daki örgütlenme faaliyetlerinin ve AB düzeyindeki savunuculuk ve lobi çalışmalarının işçi haklarını güçlendirmek ve sendikal güç oluşturmak için nasıl el ele gidebileceğinin bir kanıtıdır” diyor.
Konsey aracılığıyla, AB üye devletleri de Avrupa Bakım Stratejisi’nin şekillenmesinde söz sahibidir. UNI, sendika taleplerinin raporun son halinde de korunmasını sağlayacak güçlü bir gerekçe oluşturmak için kilit müttefiklerle birlikte çalışıyor.
Bakımda sistematik cinsiyetçilik
İspanya’da sendikalar, bakım krizini hükümet gündeminin en üst sırasına koymayı başardılar. En son UNI, İspanya Başkan Yardımcısı ve Çalışma ve Sosyal Ekonomi Bakanı Yolanda Diaz ile CCOO sendikası tarafından düzenlenen üst düzey bir seminere katılanlar arasındaydı. Burada feminist ve sendikal bakış açısıyla bakım sektörü için bir Avrupa stratejisi oluşturulmaya odaklanıldı.
Diaz, “Feminist politikaya dayalı bir bakım sektörünün profesyonelleşmesini sağlayacak gerekli değişiklikleri yapmak için birlikte çalışmalıyız” dedi.
CCOO Genel Sekreteri Unai Sordo, “Bakımla ilgili devlet anlaşması, 21. yüzyılın yeni sosyal sözleşmesini yapılandırmanın temel unsurlarından biridir” diye konuştu. Genel sekreter, pandemi ışığında bakıma yatırım yapmanın öneminin altını çizdi.
Toplantıda konuşan UNI’nin Fırsat Eşitliği Komisyonu Başkanı Veronica Fernandez Mendez ise şunları söyledi:
“Her kıtada ve ülkede bakım işi kadınlar tarafından yapılıyor. Yönetici pozisyonlarındakilerin çoğunluğu erkek ve çalışanların büyük çoğunluğu kadın olduğunda, sistematik cinsiyet ayrımcılığının rolünü göz ardı edemeyiz.”
Mendez, işçilerin toplu pazarlık aracılığıyla söz sahibi olmasının özellikle yoksulluk ücretleri ve yetersiz personel seviyeleri gibi bakım sektöründe çalışanların karşılaştığı temel zorluklarla baş etmenin en etkili yolu olduğunu belirttikten sonra şöyle devam etti:
“Sektörel toplu pazarlık, işçilere sektör genelinde koşulları iyileştirme ve çözümün bir parçası olma imkânı veriyor. AB’nin işçilerin koşullarını baskılayan temel yapıların farkına vardığına dair işaretler var. AB durumu değiştirme konusunda ciddiyse, karar vericiler, bakım sektöründe önemli bir baskı noktası olan kamu alımlarının, işçilerin toplu sözleşme haklarına saygı duyan şirketlerle uygunluğu sınırlandırmasını talep ederek başlamalıdır.”
Sendikalarda bir bakım stratejisi oluşturulmalı
CCOO, Avrupa Bakım Stratejisi’ni feminist ve sendikal bir bakış açısıyla açıklamak için Ekonomik ve Sosyal Konsey’in merkezinde bir konferans düzenledi ve CCOO Genel Sekreteri Unai Sordo, “bakım konusunda büyük devlet anlaşması” konusunda güvence verdi. “21. yüzyılın yeni toplumsal sözleşmesini yapılandırmanın temel unsurlarından biridir bu” dedi.
Unai Sordo, sadece bariz bir istihdam meselesi olduğu için değil, aynı zamanda bakımın tüm vatandaşlara verilmesi gereken bir kamu hizmeti olarak anlaşılması gerektiği için bu paktın önemine dikkat çekerek, “Bakımın insana yakışır çalışma koşullarında, iyi ücretler ve kamu gücünün nihai sorumluluğuyla sağlandığından emin olmalıyız” ifadelerini kullandı.
Sendikalar, bakımın 21. yüzyılın yeni sosyal sözleşmesinin bir parçası olmasını istiyorlar. Sosyal sözleşmeler şimdiye kadar eğitim, sağlık veya emekli maaşlarını içeriyordu, ancak bakım politikalarının da ele alınması gerekiyor, çünkü bakım işleri şimdiye kadar kadınlara devredilmişti. “Piyasa dışında, kamu hizmetleri dışında, sadece aile ortamında bakım desteği veriliyordu.” Bu nedenle, CCOO’nun genel sekreteri, çocuk, yaşlı ve engelli bakımında tüm bağımlılık durumları için güçlü bir bakım ağının kurulmasını ve nihayetinde bakımla ilgili politik bir stratejinin oluşturulmasını talep etti.
Bakım emeğinin görünür kılınması
Bakımın görünür ve profesyonel hale getirilmesinin yanı sıra kapsamlı bir stratejiye duyulan ihtiyaç da vurgulandı. Bu anlamda, Avrupa Parlamentosu İstihdam ve Sosyal İşler Komitesi ile Kadın Hakları ve Cinsiyet Eşitliği Komitesi’nin bakım alanında Avrupa eyleminin teşviki konusunda hazırladığı rapor yayımlandı ve kullanıcıların bakış açısından kapsamlı şekilde Avrupa Bakım Stratejisi oluşturuldu. Rapor, yatırımları, kamu hizmetlerini, sosyal koruma sistemlerini, bakımı yaşam boyu garanti edilecek sübjektif bir hak olarak anlamayı, uzun süreli bakıma (bağımlılık, engellilik) ve erken çocukluk dönemine özel dikkat göstermeyi içeriyor.
Not: CCOO (Confederación Sindical de Comisiones Obreras) İşçi Komisyonları Sendikaları Konfederasyonu CCOO, üye sayısı ve sendika seçimlerinde seçilmiş delegeler açısından İspanya’daki ilk sendikadır. 29 Mart ve 14 Kasım 2012’de iki genel grev örgütleyen CCOO ve bir bütün olarak sendikal hareket, yalnızca direnişin değil, işçi hareketinin de ana gücü oluşturmaktadır.
www.uniglobalunion.org/news/putting-workers-at-the-centre-of-the-european-care-strategy
