Fitnat Durmuşoğlu fitnat.d@hotmail.com
Şekerleme fabrikasına başlayan işçilik kariyeri onu İngiliz Kadın Sendikalar Birliği’nin örgütlenme uzmanlığı ve yöneticiliğine kadar getirdi. İyi bir öğretmendi. Yaşamı boyunca genç işçi kadınların hakları, eğitimi ve örgütlenmesi için çalıştı.
Clara Grace James, 30 Ekim 1866 yılında Kent, Deptford’ta George James ve Mary Corse’ın çocuğu olarak doğdu. James’in ailesi, o küçükken öldü ve babasının eski çalışanı Lilian Gilchrist tarafından büyütüldü. Clara James jimnastik öğretmeni olmak için eğitim aldı. 1889 yılında Women’s Trade Union Association’a (WTUA) (Kadın Sendikaları Birliği) katıldı. Şekerleme fabrikasında iş buldu. Burada yaptığı sendikal örgütlenme çalışmaları nedeniyle bir süre sonra işinden kovuldu. WTUA’nın sekreter yardımcısı ve sendika örgütçüsü oldu. Aynı zamanda daktilo olarak çalıştı.
Clara James, WTUA aracılığıyla Şekerlemeciler Birliği’ni kurdu ve genel sekreteri olarak görev yaptı. Şekerleme ticaretinde giderek daha fazla istihdam edilen genç kızların çalışma koşulları ve örgütlenme sorunları ile ilgilendi. 1890 yılında çikolata üreticilerinin grevinde Clementina Black ve John Burns ile birlikte çalıştı. Ancak sendika, işverenlerin muhalefeti ve son derece hareketli bir işgücüyle karşı karşıya kaldı, bu nedenle 1892 yılında grev başarısız oldu ve sonlandırıldı. Kutu yapımcılarını organize etmeye çalıştı.
Clara James, 1891 yılında arkadaşı Amelia Hicks ile birlikte kraliyet çalışma komisyonuna delege olarak atandı. Londra Ticaret Konseyi’nde tek kadın delege oldu. WTUA, 1894 yılında Women’s Industrial Council (WIC) (Kadın Sanayi Sendikaları Birliği)’ne dönüşerek çalışma alanını yeniden tanımladı. Clara sendika bünyesinde disiplin kurulunda ve örgütlenme komitelerinde yer aldı.
Evini işçi kızlara açtı
Eylemler, sosyal haklar ve vatandaşlık hakları dersleri veren ilk Working Girls Clubs’ü (Çalışan Kızlar Kulübü) WTUA kurdu. Kulüpler o dönemde çok popülerdi ve bu kulüpler aracılığıyla Clara James çalışan kızların güvenini kazandı, onları örgütleyerek fabrika müfettişlerinin çalışma koşullarında iyileştirmeler yapmasını sağladı. 1899 yılında WIC, bu faaliyeti resmileştirmek için Clubs Industrial Association’ı (Endüstri Birliği Kulüpleri) kurdu.
Clara, bir süre sonra Clubs Industrial Association’dan ayrıldı ve 1909 yılında Londra genelinde 22 düzenli kulüp örgütleyen Working Girls at Play organizasyonunu kurdu. Sağlığı kötüleşmeye başladığı için öğretmenliği bırakmak zorunda kaldı. Bu dönem Canvey Adası’na gitti ve oraya yerleşti. Canvey İşçi Partisi’nin üyesi oldu. Clara, Canvey Adası’nda yaşayanların üzerinde büyük etki yarattı. 1923 yılında kurulan Canvey Kadın Enstitüsü’nün kurucu üyeleri arasında yer aldı. Canvey’deki evini Doğu Londra’dan, çalışma ve yaşam koşulları nedeniyle temiz havaya ve dinlenmeye ihtiyaç duyan işçi kızlara açtı. Bu o kadar popüler oldu ki, yaz boyunca tüm kızlara yetişebilmek için çadırların kurulmasına yardım etti.
Clara James, 1954 yılında Canvey Adası’nda öldü.
Kaynak
Clara James | CanveyIsland.org https://www.canveyisland.org
Clara James – Wikipedia https://en.wikipedia.org
Clara James https://stringfixer.com
