Çeviri: Necla Akgökçe
Almanya’da bu yıl geçen yıllara göre kadın erkek ücretleri arasındaki fark yüzde bir puan geriledi. Eşit Ücret Günü için açıklama yapan sendikalar ve kadın örgütleri bunun Pandemi koşullarında erkek ücretlerinin düşmesi ilgili olduğu tespitini yaptıktan sonra Ücret Şeffaflığı Yasası’nda değişiklikler yapılmasını istediler.
Almanya’da bu yıl Ücret Eşitliği Günü 10 Mart’a denk geldi. Bu, Almanya’da kadınlarla erkekler arasındaki ücret uçurumunun birkaç gün azaldığı anlamına geliyor. Ama yine de ücret farkı hâlâ çok fazla. Daha adil bir ücrete ulaşmak elbette mümkün.
Toplu sözleşmeler kadınların ücretlerinin yükseltilmesinde olumlu rol oynarlar, o nedenle kadınların sendikalarda örgütlenmesi gerekiyor. Alman Sendikalar Birliği’nin (DGB) talepleri doğrultusunda mevcut Ücret Şeffaflığı Yasası da iyileştirilebilir. Fakat kadınlara erkeklere göre daha düşük ücret verilmesi durumunda uygulanacak yaptırımları, siyaset belirliyor, onların bu konuda istekli olmaları gerekiyor.
Equel Pay Day (Eşit Ücret Günü) nedir?
Her yıl yinelenen “Eşit Ücret Günü”, kadın ve erkek ücretleri arasındaki farklılığı gösteriyor. Almanya’da bu yıl Eşit Ücret Günü 10 Mart’a denk geldi. Yani, kadınların geçen yıl 31 Aralık’ta erkeklerin kazandığı geliri elde etmeleri için 10 Mart gününe kadar fazladan çalışmaları gerekiyor.
Önceki yıllarda, fark daha da büyüktü, 2020’de kadınlar erkeklerin bir önceki yılın 31 Aralık tarihine kadar sahip olduklarını kazanmak için 17 Mart’a kadar, 2019’da 18 Mart’a kadar ve 2018’de de 18 Mart’a kadar çalışmak zorunda kaldılar. Kadın ve erkekler arasındaki ücret eşitliği konusunda Almanya hâlâ AB’nin en alt sıralarında yer alıyor.
Kırmızı cüzdanlar ne anlama geliyor?
Almanya’da kadın derneklerinden oluşan geniş bir koalisyon “Eşit Ücret Günü”nde her yıl çok sayıda kampanya ve etkinlik düzenleniyor – bu yıl Korona şartlarındaydı- Bu yıl bazı kadınlar, hesaplarındaki eksiyi gösteren kırmızı numaralar için baştan ayağa kırmızı giyindiler. Cüzdanlarındaki parasızlığı ve kırmızı rakamları simgeleyen kırmızı bir çanta taşıdılar. Amaçları ücret eşitsizliğini herkes için görünür hale getirmekti.
Sendikalarda örgütlenmek kadınlar için neden gereklidir?
Kadınlar erkeklere göre daha düşük ücretli işlerde yoğunlaştıklarından ücret söz konusu olduğunda dezavantajlı durumdadırlar. Kadın ücretlerinin artırılması uzun vadede yalnızca güçlü bir sendikal örgütlenme ile sağlanabilir. Daha sonra kadınların sendikalarda da daha iyi toplu sözleşmeler ve ücretler için birlikte mücadele etmeleri gerekiyor.
Ancak Korona yılında kadınlar zorlu bir sınavdan geçmek zorunda kaldılar. Kriz, çocuklara bakımı da dahil olmak üzere kadın- erkek eşitsizliğini artırdı. 8 Mart 2021 Dünya Kadınlar Günü’nde, VERDİ’nin kadın ve cinsiyet eşitliği politikasından sorumlu yönetim kurulu üyesi Stefanie Nutzenberger, güçlü bir toplu pazarlığın özellikle kadınlar için önemli olduğuna dikkat çekerek şöyle konuştu “Korona bize krizlerin eşitsizliği derinleştirdiğini her zamankinden daha net bir biçimde gösterdi. Bu nedenle kadınların ağırlıklı olarak çalıştığı sektörlerde toplu sözleşmeler büyük önem taşıyor. Sağlam bir toplu sözleşme, kadınlar için özellikle önemlidir”
Kadınların Korona pandemisinden özel ve çok yönlü bir biçimde etkilendiğini sözlerine ekleyen Nutzenberger, bunun nedeninin kadınların büyük bölümünün bakım, perakende satış veya temizlik gibi düşük ücretli işlerde çalışması olduğunun da altını çizdi.
Kadınlar pandemi sırasında istememelerine rağmen yarı zamanlı çalıştılar, kısa süreli çalışma ve işsizlik nedeniyle ciddi gelir kayıplarına uğradılar. Buna ek olarak, Mini Jop (Mini İş) yapanların çoğunluğu oluşturdukları için kısa süreli çalışma yardımlarından da yararlanamadılar. Ne kısa çalışma ödeneği alabildiler ne de bir gelir yardımı.
Bu durumda sendikaların kadınlar için daha da önem kazandığına dikkat çeken Nutzenberger “ Üyelerinin çoğunluğu kadınlardan oluşan bir hizmet sendikası olan VERDİ, sosyal hizmetler ve perakende ticaret alanında ücretlerin yükseltilmesi konusunda kararlıdır. Toplu pazarlık sisteminin güçlendirilmesi, asgari ücretin yükseltilmesi, mini işlerin sosyal sigorta kapsamına alınması için mücadele ediyoruz” dedi.
Eşit Ücret Günü’nün cinsiyetler arasında büyük bir ücret farkını bir kez daha ortaya koyduğuna da değinen, Nuztenberger konuşmasını şöyle sürdürdü “Almanya’daki kadınlar erkeklerden yüzde 18 daha az kazanıyor. Bu, önceki yıllara göre biraz daha az. Ancak Almanya kadın çalışanlara verdiği düşük ücret konusunda başı çekiyor bu da çok üzücü. Almanya’da cinsiyetler arası ücret farkı AB ortalamasının oldukça üzerinde. Amacımız, erkekler ve kadınlar arasındaki ücret açığını kapatmak ve ücretli iş ve bakım işlerinin cinsiyetler arasında daha adil bir şekilde paylaştırılmasını sağlayan daha iyi çalışma süresi düzenlemeleri oluşturmaktır”
DGB ücret eşitliği talep ediyor
Federal İstatistik Bürosu bu yıl cinsiyetler arası ücret farkının yüzde bir azalarak yüzde 18’e düştüğünü açıkladı. Ancak Alman Sendikalar Birliği(DGB)’ne göre bu, Korona krizinin bir sonucudur. DGB Başkan Yardımcısı Elke Hannack’da yine Eşit Ücret Günü olan 10 Mart’ta konuyla ilgili yaptığı açıklamada: “ 2020 yılında cinsiyete dayalı ücret farkının yüzde bir puan azalması salgınla ilgili bir durumdur. Krizle başa çıkmak için, birçok çalışan kısa süreli iş yardımı aldı, ancak bunlar hesaplamaya dahil edilmedi. Ücret açığı ve özellikle erkeklerdeki gelir eğilimi-düşüklüğü- ile ilgilidir. Bu nedenle yüzde 18 rakamı bizi hiç te memnun etmedi. Ücret açığının kapatılması için şirketleri ücretlerini düzenli olarak gözden geçirmeye zorlayan yasal düzenlemeler olmalı, çocuk ve yaşlı bakımı ihtiyaçları karşılanmalı, kadın ağırlıklı işlerin ücretleri iyileştirilmelidir. Bu ancak toplu sözleşmelerde kadın işçilerin çıkarlarının gözetilmesi ile mümkün olabilir.” dedi.
Ücret şeffaflığı yasaları yetmez politikacıların da işe el atmaları gerekiyor
Daha fazla adalet ve ücret eşitliği için bir adım, şu anda Ücret Şeffaflığı Yasası’nda öngörülen ücret şeffaflığının uygulamaya konması ile mümkün olabilir. Ancak bu yasada da iyileştirmeler yapılması gerekiyor. Ücret Şeffaflığı Yasasına göre çalışanlar, en az 200 işçinin çalıştığı şirketlerde ve karşı cinsten en az 6 kişi olduğunda, yasal olarak şeffaflık ve ödemelerde iyileştirme hakkına sahip olabiliyorlar. Bu şekliyle kadınlar ve erkekler arasında ücret eşitliği uzak bir ihtimal, çünkü 200’den az işçi çalıştıran yerlerden ücretler konusunda bilgi edinmek mümkün değil.
DGB 15 Ocak 2019 tarihinde Ücret Şeffaflığı Yasası’nın daha bağlayıcı bir hale getirilmesini talep etmişti.
Almanya’da Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsünün (WSI) yaptığı bir araştırma, ücret şeffaflığı yasasının geçerli olduğu iş yerlerinde bile, çok az sayıda şirketin bu yasaya uyduğunu ve tedbirler aldığını gösterdi.
Buradan hareketle DGB, tüm çalışanlar için bilgi edinme hakkı, bağlayıcı test prosedürleri ve bunların hayata geçirilmesi için gerekli yaptırımların uygulanmasını, istiyor
Alman kadın meclisi etkili yasal düzenlemeler çağrısında bulunuyor
Ücret eşitliği gününde ülke çapında aktif 60 kadın örgütünü kapsayan ve Almanya’nın en büyük kadın lobisini oluşturan, DGB kadınlarının da içinde olduğu Alman Kadın Meclisi de eşit işe eşit ücret ve Ücret Şeffaflığı Yasası’nda iyileştirmeler yapılması konusunda, bir çağrıda bulundu.
Alman Kadın Meclisi Başkan Yardımcısı Susanne Kahl-Passoth, bu yıl Eşit Ücret Günü nedeniyle yaptığı açıklamada: “Kadın ve erkekler arasındaki ücret farkı hâlâ endişe verici derecede fazla… Etkili yasal düzenlemelere acilen ihtiyacımız var. Bu nedenle Alman Kadın Meclisi, Ücret Şeffaflığı Yasası’nın etkili bir ücret eşitliği yasasına dönüştürülmesi için çağrıda bulunuyor. ”
Ancak böyle bir yasa ile şirketler, sertifikalı şirket test prosedürlerini ve yasal olarak onaylanmış araçları kullanarak ücret yapılarını düzenli olarak incelemek ve raporlamak zorunda kalacaklar.
Alman Kadın Meclisi’ne göre, yasa basitleştirilmiş bir bilgi prosedürüyle daha bilgilendirici hale getirilerek geliştirilmelidir. Buna ortalama brüt aylık ücretin yanı sıra tüm ücret bileşenleri ve kişinin kendi ücret grubunun dışında bir karşılaştırma yapılması da dâhildir.
Ücret eşitsizliklerinin etkilenen herkes için ortadan kaldırılması lazımdır. Şirketler yükümlülüklerini yerine getiremezlerse yasama organının etkili yaptırımlar uygulaması çok önemlidir.
Susanne Kahl-Passoth son olarak “ Tüm bunlara ek olarak siyasi iktidar tarafından tam zamanlı istihdam için daha iyi çerçeve koşulları, herkes için daha az çalışma saatlerine dönme hakkı, ücretsiz bakım işlerinin adil bir şekilde dağıtılması ve sosyal mesleklerde iyileştirmeler de sağlamalıdır. Uzun vadede tüm ücret açığını ortadan kaldırmanın tek yolu bu! ” dedi.
https://www.verdi.de/themen/gleichstellung/++co++d2736cdc-81a7-11eb-bfeb-001a4a16012a
