emeklilik

Çalışma Bakanı emekli olmayın, çalışın, dedi. Oysa sağlıklıyken, nefes alıyorken emekli olmak istiyor insanlar. Üstelik bu kadar düşük emeklilik aylığına rağmen.  Biz feministler ev emekçisi kadınlar dahil tüm kadınların emeklerinin görünür olması, haklarına kavuşması için mücadeleye devam edeceğiz.

Şiddetin neredeyse her halini yaşamış Gülcan.* Çalışma hayatı çocukken başlamış. 50 yıldır ücretli işlerde çalışmasına rağmen emekli olabilmek için dışarıdan prim ödemiş. Bugün bastonla yürüyor ve hala çalışıyor. Çünkü emekli maaşıyla geçinemiyor.

53 yaşında hem de evde yaptığı iş hiç bitmeyen Gülşen’in hikayesini ele aldık bu kez. (*) Gülşen çalıştığı işyerlerinde görev tanımında olmayan pek çok işi yapmak zorunda bırakılırken ev geçindirmiş, iki çocuk büyütmüş, hasta babasına bakmış, taciz ve mobbinge maruz kalmış, emekli olabilmek için dışardan prim ödemiş.

“İktidarlar uzun süredir kamusal hizmet olarak toplumun ücretsiz, nitelikli ve anadilinde ulaşabileceği hizmetlere yatırım yapmak yerine kamu hizmetlerinde daralma ve özelleştirmeyi hedeflemiş durumda. Bunun bir ayağı da istihdamı daraltma, parçalı hale getirme ve güvencesizleştirme.”

Mersin Serbest Bölgesi’nde çalışan Menekşe, çocukluğundan beri çalışmasına rağmen 49 yaşında ilk kez sigortalı olabilmiş. “Gündüz iş, akşam iş. Sadece yaşamak, nefes almak için çalışıyorum” diyor.

DİSK’in 24 Eylül’de İstanbul’da düzenlediği ‘Emekliler Buluşması’na katılan kadınlarla hem bu mitingi hem de emekliliği ve krizi konuştuk. Bu maaşlarla geçinmelerinin imkânsız olduğunu, artık tümüyle çocuklarına bağımlı hale geldiklerini anlatıyor emekli kadınlar. Mitinge katılımın düşüklüğünden ötürü de üzgün ve kızgınlar.

emeklinin insan yerine konulmaması, emekçi insanın bir üretim aracı olarak görüldüğü neoliberalizmin bir sonucu. patriyarka da yaşlı kadınları, arzu nesnesi olarak değerleri kalmadığı fikriyle ve bakacak torun torba da kalmadıysa toplumun çöpü olarak değerlendiriyor; o saygı gösterileri falan bunu örtmek için!

Pandemi sonrası gelişen yaşlı düşmanlığı atmosferinde, emekli aylıkları sağ hükümetlerin gözüne batmaya başladı. Emeklilik yaşı yükseltilip aylıklar düşürülürken, süreçten en zararlı çıkan kadın emekliler eylemlerde başı çekiyordu. O halde emekli kadın deneyimleri de feminizmin konusu haline gelmeli artık.