Yoksulluğa Feminist İsyan, Bursa Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi’ndeki Acarsoy Tekstil fabrikasında, Öz İplik-İş Sendikası’na üye olduklarını için işten atılan ve 107 gündür direnişlerini sürdüren kadın işçiler için fabrikanın üretim yaptığı tekstil devi Inditex’e mektup yazdı.
Inditex’in Etik Komitesi’ne gönderilen mektupta, “Türkiye’deki imalatçılarınızdan biri olan Acarsoy Tekstil, yayımladığınız İmalatçılar ve Tedarikçiler için Davranış Kuralları’nı feci şekilde ihlal ediyor” dendi. Acarsoy çalışanlarının yüzde 70’inin kadın olduğuna dikkat çekilen mektupta, “Ancak kadınlar daha az ücret alıyor, erkekler gibi mola haklarını kullanamıyor, hor görülüyor ve ayrımcılığa maruz bırakılıyor. Cinsel tacize maruz kalıyor ve tehditlerle bunu örtbas etmeye zorlanıyorlar” ifadeleri kullanıldı.
Mektupta, işçilerin en azından çok temel insan hakları, sağlık ve güvenlik önlemleri için sendikalaşmak istedikleri, ancak dört kadın işçinin işten atıldığı hatırlatılarak, firmanın Acarsoy Tekstil’le ilgili işlem yapıp yapmayacağı soruldu.
Mektubun tamamı şu şekilde:
Sayın Inditex Etik Komitesi,
Türkiye’deki imalatçılarınızdan biri olan Acarsoy Tekstil’in, yayımladığınız ‘İmalatçılar ve Tedarikçiler için Davranış Kuralları’nı feci şekilde ihlal ettiğini size bildirmek zorundayız.
Aşağıdaki resimdeki dört kadın; Dilek Dündar, Öznur Mataracı, Selinay Yılmaz, Emel Didir, işyerinde karşılaştıkları mobbing, taciz ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığına karşı uzun süredir mücadele ediyorlardı. Acarsoy çalışanlarının yüzde 70’i kadın, ancak kadınlar daha az ücret alıyor, erkekler gibi mola haklarını kullanamıyor, hor görülüyor ve ayrımcılığa maruz bırakılıyorlar. Cinsel tacize maruz kalıyor ve sosyal olarak dışlanacak olanın kendileri olacağı yönünde tehditlerle bunu örtbas etmeye zorlanıyorlar. Hatta sorumlulardan biri onlara, 2019’da eşi tarafından vahşice öldürülen Emine Bulut gibi olmak istiyorlarsa seslerini yükseltebileceklerini söyledi.
Sağlık ve güvenlik önlemleriyle ilgili birçok şikâyetleri var. Örneğin hasarlı iş ayakkabılarını yenileriyle değiştiremiyorlar. Ayrıca aşırı ağır taşımaları sonucu oluşan sırt ağrıları gibi birçok sağlık sorunu yaşıyorlar. OSHA önlemlerine aykırı şekilde daha hızlı çalışmaya zorlanıyorlar.
İşçiler, en azından çok temel insan hakları, sağlık ve güvenlik önlemleri için sendikalaşmayı başlatmak istediler ve Öz İplik-İş Sendikası’na (IndustriALL Küresel Sendika üyesi olan Hak-İş’e bağlı) üye oldular. Bunun üzerine sözleşmeleri yönetim tarafından derhal feshedildi. İşçilerden biri 10 Mart’ta, diğer üçü 25 Mart’ta işten atıldı, kıdem tazminatları ödenmedi.
Şirket fesih gerekçesi olarak uydurulmuş etik nedenler ileri sürdü. 15 yıldır performans ya da etik konusunda hakkında hiçbir şikâyet olmadan çalışan işçilerden biri, ahlaksız tavırlarıyla şirketin etik kurallarını ihlal ettiğini belirten resmi bir mektup aldı. Bu durum, işçinin ailesi tarafından bile sosyal olarak dışlanmasına neden oldu. Bu işçilerin çocuklarından biri de kreşteydi, kadın işçi işten çıkarılınca çocuğu da kreşten ayrılmaya zorlandı, sonrasında sendika tarafından bu durduruldu.
Dört kadın fabrikanın yanındaki kaldırımda 100 günü aşkın süredir direniyor. Patron Emin Acar, gölgesinde oturdukları ağacı kesmek, arazinin çevresine çit çekmek ve diğer çalışanların onları görmemesi, onlarla iletişim kurmaması için servis güzergâhını değiştirmek gibi çok kötü taktiklerle direnişteki işçileri kovmaya çalışıyor. Misilleme korkusuyla sesini çıkaramayan diğer çalışanların desteğini aldıklarını biliyoruz.
Biz, İstanbul’dan bir grup bağımsız feminist ve farklı STK ve örgütlerden feministler olarak (Yoksulluğa Feminist İsyan kampanyası), onlara destek olmak ve seslerini topluma duyurmak için 18 Haziran Cumartesi günü yanlarındaydık. Acarsoy ile Zara arasındaki bağlantıyı henüz kurmadık, ancak bunu planlıyoruz.
Bu dört kadının hikâyesi artık yaygın olarak biliniyor. Pek çok kişi onları destekliyor ve Acarsoy’u temel işçi haklarına, işçilerin sendikalaşma hakkına saygı göstermediği için suçluyor. Bu firmanın sizin için hammadde ürettiği göz önünde bulundurarak herhangi bir işlem yapmayı düşünüyor musunuz diye soruyoruz. Acarsoy’un bu tavrı, üretim yaptığı şirketlerin de tavrı gibi görülecektir.
Yanıtınızı bekliyoruz.
Yoksulluğa Feminist İsyan
Komiteden yanıt: Dikkatle inceleyeceğiz
Inditex Etik Komitesi’nden gelen yanıtta, “Başvurunuzu aldık. Etik Komitesi, talebinizi dikkatlice inceleyecek ve bir dosyanın (ve ilgili soruşturmanın) açılması veya konunun başka bir şekilde yetkili departmana havale edilmesi durumunda sizi bilgilendirecektir” ifadeleri kullanıldı.
