IGMetall Almanya’nın metal sektöründe örgütlü en büyük endüstri sendikalarından biri. İşte bu sendikanın 22-26 Ekim tarihleri arasında yapılan 25. Olağan Kongresi’nde Christiana Benner 421 delegenin yüzde 96.4’ünün oyunu alarak sendika başkanı oldu. Erkek ağırlıklı IGMetall Sendikası’nda 132 yıl sonra ilk olarak bir kadın başkanlık görevine getiriliyordu.
Bu başkanlık son dönemlerde Alman kamuoyunda en çok konuşulan konulardan biri oldu. Pek çok gazete ve dergi Benner’in başkanlığını ilk haberlerden biri olarak gördü. Hatta Almanya’nın muhalif gazetelerinden TAZ, kadınların eylemlerde en önde olmalarına rağmen yönetimlerin silme erkek olmasını eleştirerek Benner’in başkanlığını IGMetall’deki yoğun testestorana karşı kazanılmış bir zafer olarak nitelendiriyordu. Gazete yorumcusu “Bu örgütün testosteron ağırlıklı yapısını yumuşatmak gereklidir ve bu adil bir durumdur. Deneyimler, en tepedeki kadınların diğer kadınları da peşlerinden sürüklediğini göstermektedir.” diyordu.
55 yaşındaki sosyolog Chrisiane Benner, sendikada başkan yardımcılığı görevini sürdürüyordu. Benneri ilk tebrik eden DGB Genel Başkanı Yasmin Fahimi oldu.
Esasında başkanlık koltuğunu yaşı geçtiği için devreden Jörg Hoffman, geçtiğimiz yıl mayıs ayında yapılan DGB başkanlığı seçimlerinde Benner’i aday olarak tavsiye etmişti. Ancak DGB yönetim kurulu onu değil IGBCE’den Yasmin Fahimiyi tercih etti.
Gözlemciler İGMetall başkanı olmanın DGB başkanlığından daha etkili ve yetkili bir görev olduğunu ileri sürüyorlar. 1988’da sendikaya giren 2011 yılından itibaren IGMetall’in yönetim kurulunda yer alan Benner, 2015’ten bu yana da başkan yardımcılığı yapıyor.
Benner erkek egemen metal iş kolundaki en etkili sendikaya başkan seçilmek için epey bir mücadele etti. Seçilmesine karşı olanlar, toplu sözleşme yürütme konusunda deneyim eksikliği olduğunu, büyük sözleşmelere değil bölgesel ufak çaplı sözleşmelere girdiğini ileri sürüp müzakereciliğini yetersiz buluyorlardı.
Tartışmalar sonucunda eş başkanlık gibi bir sistemin olabileceği düşünüldü. Bunun üzerine Hofmann tüzük değişikliği önerdi bu değişiklikle birinci ve ikinci başkan arasındaki farkları büyük ölçüde ortadan kaldıracaktı. Ancak 36 üye arasında yapılan toplantıda, tüzük değişikliği konusunda çoğunluk sağlanamadı. Böylece Benner, yetkisini kısıtlamaya yönelik bir girişimden sağ salim kurtulmuş oldu.
IGMetall’de kadın sayısı sendika üyelerinin yüzde 20’sinden biraz daha düşük. Kongrede 421 delegenin 142’si kadındı. Yasal kota ise yüzde 34 civarında. Seçimlerde bu oranın aşıldığı söyleniyor.
Kadın çalışmalarından geliyor
Benner şimdiye kadar sendika içinde kadın eşitlik ve işyeri konseyleri, ortak karar verme, hedef gruplar, gençleri sendika çekme gibi görevlerin sorumluluğunu yüklenmiş. Birlikte çalıştığı gruplar arasında hâlâ sendikaya hâkim olan klasik metal işçilerinden çok farklı olan BT uzmanları ve mühendisler var. Hofmann’la yaptıkları işbölümünde o, hep pek az şöhret vaat eden ama sorumluluğu büyük işleri üstlenmişti.
Dolayısıyla toplu sözleşmeler yetersizlik vs. gibi söylentilerin kaynağı da onun kadın çalışmaları başta olmak üzere bu tür işlerle ilgilenmiş olması. Ama işyeri konseyleri aracılığıyla tabanı iyi tanıyor ve onunla bağlantısı güçlü.
Sendika genel kurulunda 540 tane önerge verilmesi dikkate şayandı. Zira Türkiye sendikalarının genel kurulunda yapılması istenen değişikliklerle ilgili verilen önergeler bir elin parmaklarını geçmez. Benner’le anılan önergelerden biri çelik sektöründe hali hazırda uygulanmakta olan 32 saatlik çalışma haftasının metalde de uygulanmaya başlanmasına yönelikti. Ayrıca gençlere eğitim garantisi ve sosyal açıdan daha kabul edilebilir çalışma koşulları yoluyla vasıflı işçileri çekmek gibi işleri de yapacağını söylüyor.
Benner sendikanın iç örgütlenmesi ile ilgili olarak da kadınlara ve iş yeri çalışma konseylerine odaklanmak istediğini belirtiyor. Zenginlerden alınması gereken servet vergisi ile ilgili düşünceleri ve bu konuda yürüttüğü kampanya ise koalisyon hükümetinin ayağına basmak olarak nitelendiriliyor.
Haftada dört gün çalışılsın
IGMetall başkanı yapay zeka ve bunun iş yaşamı açısından sonuçları hakkında yıllardır araştırmalar yapıyor. Kotanın sadık bir savunucusu, sendikada ve iş yerinde kadınlara yönelik yapısal dezavantajları azaltmak istiyor. Kadınların doğum izninden sonra kariyer basamaklarını tekrar tırmanmalarına yardımcı olacağını söylüyor. Ayrıca sendikanın gerçek gücü ve tabanı olan iş yeri konseylerinin çalışmalarına daha fazla odaklanmak istiyor. Bu da sendikanın demokratikleştirilmesi açısından çok önemli. Benner’in yapmak istediği iki iş hakkında ciddi tartışmalar dönüyor bunlar; iklim dostu bir sektöre dönüşüm ve dört günlük çalışma haftası… Haftalık çalışma süresinin kısaltılmasını patronlar, sağ kamuoyu gerçekçi olmadığı gerekçesiyle eleştiriyor. Bu konuda şöyle konuşuyor Benner: “Çalışma süreleri konusunda her zaman tartışmalar olmuştur. Önce haftada 40 saat için mücadele verildi, sonra da haftada 35 saat için. Ve çalışma süresiyle ilgili soruların aynı zamanda iktidarla ilgili sorular olduğu doğrudur. Çalışma saatleri her azaltıldığında, Batı’nın çöküşü öngörülmüştür. Gerçek şu ki; bugün pek çok insan dört günlük bir çalışma haftasının daha gerçekçi kıldığı farklı yaşam modellerine sahip.”
“Kendimi solda konumlandırıyorum”
Bir sendikacı olarak kendini solda konumlandırdığını belirten Benner esasen uzun süredir SPD üyesi. IGMetall olarat savundukları dört günlük çalışma haftası, farklı, daha adil bir vergi politikası ve ekonominin ekolojik olarak yeniden yapılandırılması gibi konuların bazıları tarafından radikal sol olarak adlandırıldığını belirten Benner. Bu konularda önümüzdeki yıllarda büyük çalkantılar yaşanabileceğini söylüyor.
Christiane Benner tabanın büyük desteğinin farkında, kendisine yöneltilen IGMetall gibi bir erkek sendikasında ilk kez bir kadının başkan olarak seçilmesinin sendika kültürü açısından ne ifade ettiği sorusunu şöyle cevaplandırıyor. “Örgüt olarak kültürel bir değişimden geçiyoruz. IG Metall’de çok şey değişti. Aksi takdirde adaylığım bu kadar geniş bir kabul görmezdi. Hem kadın hem de erkek üyelerimizin çoğu, bir kadının liderliği üstlenmesinin zamanının geldiğini söylüyor.”
Kaynak:
https://taz.de/Erste-IG-Metall-Chefin/!5965213/
Fotoğraf: DPA